สี (Color)
     สายตาของเรามองเห็นสีได้นับเป็นพันสี   ซึ่งทั้งหมดของสีเหล่านี้ เกิดจาก การผสมด้วยกันของ 3 สีขั้นต้น  คือ  แดง, เหลือง และน้ำเงิน   ที่สำคัญ คือ สีทั้งสามนี้ไม่สามารถเกิดขึ้นได้จากการผสมกันระหว่างสีอื่นๆ  จึงเรียกว่า
เป็นแม่สี ( Primaries)  ทั้งหมดนี้มีความอ่อนไหวทางคุณสมบัติของสี  อย่างเช่น  Alizarin crimson,Gamboge,  French  ultramarine และ  Cadmium red, Cadmium lemon  และ Phthalo blue  สีเหล่านี้สามารถใช้เป็นต้นแบบแม่สี  หรือเป็นเงื่อนไขหลักสำหรับการปฏิบัติงาน สีน้ำได้

แม่สีทั้ง 2 ชุด (The three Primary colors) เรียงเป็นคู่ได้ตามนี้
1.– Alizarin Crimson
– Cadmium Red
2.– French Ultramarine
– Phthalo Blue
3.– Cadmium Lemon
– New Gamboge
       สีขั้นต้น ( Primaries) ทั้ง 2 ชุดนี้  เมื่อนำแต่ละสีมาผสมคู่กัน ในปริมาณที่เท่าๆกัน  จะทำให้ เกิดเป็นสีที่เรียกว่า   สีขั้นที่สอง (secondary  color)  คือ ส้ม, ม่วง และเขียว สีขั้นที่สองที่เกิดขึ้นนี้ จะอยู่ในตำแหน่งของวงล้อสี ระหว่างสีขั้นต้น (แม่สี) ที่ใช้ผสมกันขึ้นมา และเกิดเป็นสีคู่ตรงข้ามของ แม่สี (Complementary colors)

      สีขั้นที่สองแต่ละสี เมื่อผสมกับสี ขั้นต้น (แม่สี) ในปริมาณที่เท่าๆกัน ก็จะเกิดเป็นสีขั้นที่สามขึ้น (TertiaryColor)เช่น เกิดเป็นสีเขียวแอปเปิ้ล หรือ น้ำเงิน- เขียว, สีขั้นที่สามที่เกิดขึ้นสามารถ จะผสมกับสีขั้นที่สอง  และสามารถผสมกับสีขั้นต้นได้ เกิดเป็นอีกสีใกล้เคียงที่เป็นไปตามสัดส่วน ของการผสม

ภาพที่ 1 – วงล้อ 3 สีขั้นต้นที่วางระยะห่างเท่ากัน คือ แดง, เหลือง และน้ำเงิน   (ภาพประกอบใช้สีPermanent   Kamin, Cadmium  Yellow light    และ  Ultramarine deep)

ภาพที่ 2 - วงล้อ 6 สี แสดงให้เห็นการเกิดขึ้นของสีขั้นที่ 2 คือ เขียว, ม่วง และส้มที่อยู่  ระหว่าง สีขั้นต้น และโดยการผสมกัน ของ สีขั้นต้นที่อยู่เคียงกันในสัดส่วนเท่าๆกันและเกิดเป็นสีคู่ตรงข้าม ที่ตัดกันอย่างแท้จริงด้วย

       อย่างไรก็ตาม จากการศึกษาถึงการใช้สีขั้นต้นจะเห็นได้ว่า มีความแตกต่าง กัน อยู่ระหว่างในอดีตและปัจจุบัน  คือการใช้สีพื้นฐานขั้นต้นเป็นแม่สี   ใน ปัจจุบันนี้มีเกณฑ์การเลือกใช้ที่ผ่อนคลายขึ้นตามความพอใจ ทั้งจากการศึกษา ทดลอง และความเหมาะสมกับเนื้อหาเรื่องราวที่จะเขียน  โดยจัดวางแม่สี พื้นฐานไว้ให้พิจารณาถึง 2 ชุด  และเป็นสีที่ถูกคิดค้นมาสำเร็จรูปแล้ว (ตามรายชื่อที่ได้เห็นแล้ว)

       ดังนั้น การจะเลือกใช้สีพื้นฐานอะไรเป็นแม่สีก็ขึ้นอยู่กับผู้ใช้ ว่าสนใจหรือ ทดลองศึกษาดูแล้วพอใจแบบใด  หรือขึ้นอยู่กับอารมณ์ของภาพ และอารมณ์ ของผู้วาดว่าต้องการให้ภาพเป็นเช่นไร  จนกระทั่งถึงข้อจำกัดว่า มีสีคุณภาพใด ให้เลือกใช้หรือปรับใช้ให้พอเหมาะแก่การทำงาน โดยใช้สีพื้นฐานขั้นต้นที่ได้ ศึกษาแล้วเหล่านี้เป็นแนวทาง

ภาพที่ 4  - สีพื้นฐานขั้นต้น 3 คู่ แต่ละคู่จะมีทั้งโทนเย็น และโทนอุ่น สามารถ
                              ใช้ เป็นชุดแม่สีในการวาดภาพสีน้ำได้

แปลและเรียบเรียงโดย   เสวก  จิรสุทธิสาร